Napięcie między subiektywnym a obiektywnym. Rozpoznanie działania Ducha Świętego w tradycji zachodniej i wschodniej

Przemysław Sawa

doi:10.15290/std.2020.06.08

Opublikowane: 2024-04-191

Tom 6 (2020)

Napięcie między subiektywnym a obiektywnym. Rozpoznanie działania Ducha Świętego w tradycji zachodniej i wschodniej

Przemysław Sawa

Studia Teologii Dogmatycznej

Dział: DUCH KOŚCIOŁA

https://doi.org/10.15290/std.2020.06.08

Abstrakt

Tension between personal experience and community discernment, a prophesy and Church’s teaching, judgement of conscience and trueness of moral doctrine is still alive. Ultimately, it is all about what in the Church is subjective and what is objective. This reconciled opposition is inscribed in the identity of Christianity. Evangelical testimony of disciples going to Jerusalem after encountering Jesus in Emmaus and theirs confrontation with Peter’s experience demonstrates a model of appropriate route: subjective does not transgress objective, personal it is in tone with ecclesiastical. Despite an agreement among Christians in terms of general direction, a diff erence at level of details between particular traditions is noticed. Without depreciating individual and discerned, Catholic Church invariably supports the necessity to acknowledge The Teaching Office of the Church and the power of bishops within diocese. Of course all faithful take part in carrying and development of the legacy, especially through testimony and creative dialogue. Synods, councils and other bodies serve an example. However they do not cover doctrinal and disciplinary issues. Formation, obedience and spiritual guidance are important at personal level. Recognition of bishop’s authority, adherence to the Tradition and cannons and obedience to spiritual guide (the elder) are key elements of Orthodox tradition. Special attention is given to conciliarity (synodality) on various levels of Church. On the other side, for the post-reformation communities the fundamental and practically the only rule is Sola Scriptura. Bible does not give answer to each particular question and does not describe every form of Holy Spirit’s action therefore different conclusions and options arise in various denominations. Undertaking the process of discernment itself, historical Churches follow more codified path of Church’s discernment such as synods, councils, conferences while evangelical communities accept even more individual approach, recommending of course pastoral prudence and consultations with pastor or elders of the congregation. It is especially necessary among Pentecostal Christians accepting the presence of charismatic gifts, to include prophecy.

Słowa kluczowe:

Duch Święty, rozeznawanie, indywidualizm, wspólnotowość, denominacje

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Sawa, P. (2024). Napięcie między subiektywnym a obiektywnym. Rozpoznanie działania Ducha Świętego w tradycji zachodniej i wschodniej. Studia Teologii Dogmatycznej, 6, 107–130. https://doi.org/10.15290/std.2020.06.08

Cited by / Share

Bibliografia

Afanasjew M., Kościół Ducha Świętego, tłum. H. Paprocki, Białystok 2002.
Google Scholar

Anglikańska progresywna ortodoksja, www.dstp.rel.pl/?p=6491 [27.10.2015].
Google Scholar

Apoftegmaty Ojców Pustyni. Tom 1. Gerontikon. Księga Starców, tłum M. Borkowska, Kraków 2007
Google Scholar

Atanazy Aleksandryjski, Żywot św. Antoniego, [w:] Św. Antoni, Żywot. Pisma ascetyczne, tłum. E. Dąbrowska i in., Kraków 2008, s. 75-146.
Google Scholar

Bóg żywy. Katechizm Kościoła prawosławnego. Opracowany przez zespół wiernych prawosławnych, tłum. A. Kuryś i in., Kraków 2001.
Google Scholar

Centrum Informacyjne Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce, Synod Kościoła, http://bik.luteranie.pl/pl/synod_kosciola.html [26.10.2015].
Google Scholar

Congar Y., Prawdziwa i fałszywa reforma w Kościele, tłum. A. Ziemnicki, Kraków 2001.
Google Scholar

Dary duchowe we współczesnym Kościele. Cztery stanowiska, (red.) S. N. Gundry, W. A. Grudem, tłum. M. Wilkosz, Katowice 2008.
Google Scholar

Evdokimov P., Prawosławie, tłum. J. Klinger, Warszawa 2003.
Google Scholar

Evdokimov P., Szalona miłość Boga, tłum. M. Kowalska, Białystok 2001.
Google Scholar

Franciszek, Evangelii gaudium, Poznań 2014.
Google Scholar

Franciszek, Przemówienie podczas uroczystości upamiętniającej 50. rocznicę ustanowienia Synodu Biskupów, http://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/franciszek_i/przemowienia/synodalnosc_17102015.html [17.09.2019].
Google Scholar

Felmy K.C., Współczesna teologia prawosławna, tłum. H. Paprocki, Białystok 2005.
Google Scholar

Hahn A., Ewangelikalizm wobec doktryny Kościoła Rzymskokatolickiego, [w:] Ewangelikalizm polski wobec wyzwań współczesności, (red.) S. Smolarz, S. Torbus, W. Kowalewski, Wrocław 2013, s. 65-76.
Google Scholar

Hintz M., Kościół jako wspólnota pastoralna, „Gdański Rocznik Ewangelicki” (2011) t. 5, s. 201-217.
Google Scholar

Jan Paweł II, Christifideles laici, Wrocław 1999.
Google Scholar

Jan Paweł II, Crescita comune nell’unità e nella collaborazione reciproca, [w:] Insegnamenti di Giovanni Paolo II, X, 1, 1987, Città delVaticano 1988, s. 476-479.
Google Scholar

Jan Paweł II, Novo millennio ineunte, Kraków 2001.
Google Scholar

Jan Paweł II, Homilia na zakończenie VI Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów [29 X 1983], „L’Osservatore Romano” (edycja polska) 4 (2983) 10 (46), p. 17.
Google Scholar

Jarmulak B., Eklezjologia Jürgena Moltmanna, „Rocznik Teologiczny CHAT” 46 (2014) z. 2, s. 137-156.
Google Scholar

Kallistos (Ware), Przewodnictwo duchowe w prawosławnym chrześcijaństwie, [w:] Prawosławie. Światło ze Wschodu, (red.) K. Leśniewski, Lublin 2009, s. 415-436.
Google Scholar

Kmiecik T., Jakie są różnice? Rzymskokatolicyzm a chrześcijaństwo ewangeliczne, Częstochowa 2012.
Google Scholar

Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja o powołaniu teologa w Kościele Donum veritatis, [w:] W trosce o pełnię wiary. Dokumenty Kongregacji Nauki Wiary 1966-1994, tłum. i opr. Z. Zimowski, J. Królikowski, Tarnów 1995, s. 353-369.
Google Scholar

Kongregacja Nauki Wiary, List Iuvenescit Ecclesia do Biskupów Kościoła katolickiego na temat relacji między darami hierarchicznymi a charyzmatycznymi dla życia i misji Kościoła, http://episkopat.pl/relacja-miedzy-darami-hierarchicznymi-acharyzmatycznymi-list-kongregacji-nauki-wiary [30.12.2017].
Google Scholar

Kongregacja Zakonów i Instytutów Świeckich, Kongregacja Biskupów, Mutuae relationes. Wytyczne dla wzajemnych stosunków między biskupami a zakonnikami, [w:] Jan Paweł II, O życiu zakonnym: przemówienia – listy apostolskie – instrukcje, wybór i opr. E. Weron, A. Jaroch, Poznań-Warszawa 1984, s. 333-373.
Google Scholar

Lipiński R., Kościół Ewangelicko-Reformowany, [w:] W drodze za Chrystusem. Kościoły chrześcijańskie w Polsce mówią o sobie, (red.) H. Tranda, M. Patalon, Kraków 2009, s. 107-141.
Google Scholar

Lloyd-Jones M., Kim jest ewangelikalny chrześcijanin?, tłum. J. Muranty, Włocławek 2015.
Google Scholar

Luter M., Pismo do chrześcijańskiej szlachty narodu niemieckiego o poprawie stanów chrześcijańskich, http://luter2017.pl/wp-content/uploads/pdf/PismoDoChrzescijanskiejSzlachty.pdf [20.11.2020].
Google Scholar

Mały Katechizm Westminsterski, http://reformacja.pl/pliki/pdf/katechizm_westminsterski.pdf [27.10.2015].
Google Scholar

Paprocki H., Obietnica Ojca. Doświadczenie Ducha Świętego w Kościele Prawosławnym, Bydgoszcz 2001.
Google Scholar

Pasek Z., Kultura religijna protestantyzmu, Kraków 2014.
Google Scholar

Paweł VI, Apostolica sollicitudo, AAS 57 (1965), s. 775-780.
Google Scholar

Prawo wewnętrzne Kościoła Zielonoświątkowego w Rzeczypospolitej Polskiej, https://kz.pl/wp-content/uploads/2020/11/Prawo-Wewn%C4%99trzne-KZ_2020.pdf [20.11.2020].
Google Scholar

Ratzinger J., Kościół. Pielgrzymująca wspólnota wiary, (red.) S.O. Horn, V. Pfnür, tłum. W. Szymona, Kraków 2005.
Google Scholar

Sawa P., Charyzmat instytucji i instytucjonalna struktura charyzmatów, „Roczniki Teologiczne” 65 (2018) z. 5, s. 79-91.
Google Scholar

Słomka J., Nowe proroctwo. Historia i doktryna montanizmu, Katowice 2007.
Google Scholar

Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst łacińsko-polski. Nowe tłumaczenie, Poznań 2008.
Google Scholar

Špidlík T., Duchowość chrześcijańskiego Wschodu. Przewodnik systematyczny, tłum. L. Rodziewicz, Kraków 2005.
Google Scholar

Stahl J., B. Tranda, Kościół. Wyznanie ewangelicko-reformowane, [w:] Porównanie wyznań rzymskokatolickiego, prawosławnego, ewangelicko-augsburskiego, ewangelicko-reformowanego, (red.) M. Kwiecień, Warszawa 2002, s. 42-47.
Google Scholar

The Book of Common Prayer and Administration of the Sacraments and other Rites and Ceremonies of the Church according to usu of the Church of England, Cambridge 2012.
Google Scholar

Uglorz M., Eklezjologia w teologii Marcina Lutra, [w:] Teologia wiary. Teologia ks. Marcina Lutra i Ksiąg Wyznaniowych Kościoła luterańskiego, (red.) M. Uglorz, Bielsko-Biała 2007, s. 217-233.
Google Scholar

Wichary M., Najczęstsze pytania o protestantyzm, Warszawa 2013.
Google Scholar

Wichary M., O co chodzi baptystom?, Warszawa 2016.
Google Scholar

Wprowadzenie do nauki o Biblii oraz doktryny i praktyki ruchu zielonoświątkowego, (red.) E. Bednarz, R. Tomaszewski, Warszawa 2010.
Google Scholar

Wyznanie augsburskie (Konfesja Augsburska), [w:] Księgi Wyznaniowe Kościoła Luterańskiego, Bielsko-Biała 2003, s. 143-163.
Google Scholar

Zieliński T. J., Protestantyzm ewangelikalny. Studium specyfiki religijnej, Warszawa 2013.
Google Scholar

Ziemba W., Homilia na otwarcie I synodu Archidiecezji Warmińskiej, [w:] I (XIV) Synod Archidiecezji Warmińskiej (2006-2021), (red.) W. Nowak i in., Olsztyn 2012.
Google Scholar

Przemysław Sawa

https://orcid.org/0000-0001-5634-3078

Afiliacja:

Uniwersytet Śląski Poland

Biogram

ks. dr PRZEMYSŁAW SAWA – prezbiter diecezji bielsko-żywieckiej, pracownik Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Zajmuje się współczesną duchowością, ekumenizmem, teologią nowej ewangelizacji. Szczególnym obszarem badań jest teologia i duchowość ewangelikalna oraz eklezjologia papieża Franciszka. W wymiarze pastoralnym jest założycielem i dyrektorem Szkoły Ewangelizacji Cyryl i Metody oraz mianowanym przez papieża Franciszka misjonarzem miłosierdzia.